ECTS-database Plantijn Hogeschool
  
 

1 Biomedische Laboratoriumtechnologie - 1BL - Onderdelen - Enzymen
  

Component behoort tot O.O.: Eiwitten
Afstudeerrichting: BL:Biomedische Laboratoriumtechnologie
Code: 10061
Academiejaar: 2010-2011
Type: kern
Niveau: inleidend
Programmajaar: 1
Periode binnen het modeltraject: Periode 2
Aantal studiepunten: nvt
Wegingscoëfficient: 27
Totaal aantal contacturen: 13
Totaal studietijd: 21,06
Deeltijds programma:
Vrijstelling of overdracht: niet mogelijk
Onderwijstaal: Nederlands
Lector(en): Caethoven Goele
Crols Marina
Partoens Peter
Santens Roald
Theunen Marjorie
Van Eyken Els


 

KORTE OMSCHRIJVING

Enzymen zijn eiwitten met katalytische functie. Dankzij enzymen verlopen fysiologische reacties bij lichaamstemperatuur, die anders in een kookkolf zouden dienen te worden afgewerkt. Deze biokatalytische structuren hebben substraatbindende domeinen, waar ze op elegante wijze een stof omzetten in een product. Dit is dan vaak op zijn beurt substraat voor een volgend enzym. Zo krijgt men enzymcascades en spijsverteringsprocessen. Er zijn tal van reacties, waarbij enzymen optreden en dit zorgt voor de klassificatie van enzymen in groepen. Naast de eiwitkern hebben enzymen nood aan hulpstoffen, zoals coënzymen. Vaak zijn dit vitamines. Zoals vele eiwitten zijn enzymen gevoelig voor verschillende beïnvloedende factoren. Deze worden optimaal bespeeld als men enzymwerking wenst te beïnvloeden.


COMPETENTIEGERICHTE LEERDOELEN
 Dit opleidingsonderdeel draagt in het bijzonder bij tot het realiseren van volgende opleidingsdoelen (eindtermen)

Algemene competenties

  • BL101 Zoekt opheldering door het stellen van vragen
Algemene beroepsgerichte competenties
  • BL229 Structureert informatie op een overzichtelijke manier
  • BL235 Verzamelt gegevens en/of meetresulaten in tabelvorm volgens de richtlijnen beschreven in "Noteren en verslaggeving"
  • BL237 Werkt volgens voorgeschreven procedures/SOP's/werkinstructies
  • BL246 Controleert eigen werk op fouten en correctheid/volledigheid
  • BL248 Maakt een schriftelijk wetenschappelijk, kernachtig en juist verslag volgens de regels beschreven in "Noteren en verslaggeving"
Beroepsspecifieke competenties

    SPECIFIEKE DOELSTELLINGEN

    De student:

     

    • benoemt de belangrijkste eigenschappen en karakteristieken van enzymen
    • weet waaruit enzymen opgebouwd zijn en legt dit uit
    • kent de functies, indeling, gelijkenis en verschillen van de verschillende cofactoren
    • licht de verschillende factoren die bijdragen tot de structuur en werking van een enzym toe en
    • weet en omschrijft hoe verschillende factoren de enzymwerking beïnvloeden
    • benoemt het voorkomen, de isolatie en de bewaring van enzymen
    • legt uit wat kwaliteit en activiteitsverlies is
    • kent het begrip iso-enzymen en kan het belang van deze enzymen in de diagnostiek toelichten
    • geeft de indeling van de enzymen
    • is op de hoogte van enkele toepassingen van enzymen
    • voert een enzymatische concentratiebepaling van voedingsstoffen correct uit
    • berekent adhv zijn resultaten de concentratie van enkele voedingsstoffen
    • controleert of zijn berekeningen correct zijn
    • verzamelt gegevens en informatie uit een bijsluiter van een enzymatische kit en kan deze correct interpreteren
    • licht de verschillende stappen in het pipetteerschema toe, met behulp van de enzymatische reacties gegeven in de bijsluiter
    • legt juiste verbanden tussen concentratiebepaling en de gegevens op het etiket van de voedingsstoffen
    LEERINHOUDEN

    Hoofdstuk 2: Enzymen

     

                2.1. Eigenschappen

                2.2. Opbouw

                2.3. Cofactoren

                            2.3.1. Prostetische groep

                            2.3.2. Coënzymen

                            2.3.3. Metaalionen

                2.4. Structuur en werking

                            2.4.1. Katalytisch vermogen

                            2.4.2. Het actief centrum

                            2.4.3. Specificiteit

                            2.4.4. Controlemechanismen

                                       2.4.4.1. Controle op de synthese

                                       2.4.4.2. Wijzigingen in de covalente structuur van het enzym

                                       2.4.4.3. Allosterische controle

                2.5. Factoren die enzymwerking beïnvloeden

                            2.5.1. Invloed van de temperatuur

                            2.5.2. Invloed van de pH

                            2.5.3. Invloed van de enzymconcentratie

                            2.5.4. Invloed van de substraatconcentratie

                            2.5.5. Invloed van inhibitoren

                                       2.5.5.1. Specifieke inhibitoren

                                       2.5.5.2. Niet-specifieke of niet-competitieve inhibitoren

                2.6. Voorkomen-isolatie

                            2.6.1. Voorkomen

                            2.6.2. Isolatie

                2.7. Bewaring

                2.8. Kwaliteit-Activiteitsverlies

                            2.8.1. Kwaliteit

                            2.8.2. Activiteitsverlies

                2.9. Iso-enzymen

                2.10. Indeling

                2.11. Toepassingen

                            2.11.1. Klinische diagnostiek

                                        2.11.1.1. Aangeboren afwijkingen

                                        2.11.1.2. Pathologie als gevolg van niet-genetische factoren

                            2.11.2. Analytische toepassingen

                                        2.11.2.1. Monstervoorbereiding

                                        2.11.2.2. Principe van de meting

                                       2.11.2.3. Voorzorgen bij werken met kits

                            2.11.3. Industriële toepassingen

                            2.11.4. Geïmmobiliseerde enzymen

                                                   2.11.4.1. Methoden

                                                   2.11.4.2. Voor- en nadelen

                                                   2.11.4.3. Voorbeelden

                            2.11.5. Recombinant DNA-technologie

     


    STUDIEMATERIAAL
    • theoriecursus: Eiwitten, enzymen en hormonen (Peter Partoens, G.Caethoven)
    • Ppt-presentaties van alle lessen zijn beschikbaar via e-campus
    • Oefeningen en afspraken van/over de praktijksessie : e-campus
    • "Textbook of Biochemistry with Clinical Applications" TM Devlin, Wiley-Liss, 0 471 41136 1 (bib)
    • praktijknota's (Peter Partoen s-G.Caethoven)

    WERKVORMEN
    Soort werkvorm uren  

    %

    hoor- en werkcolleges:

    6

     lesuren

      25,00

    practicum en oefeningen:

    6

     lesuren

      25,00

    vormen van groepsleren:

    0

     lesuren

      00,00

    studietijd buiten contacturen:

    11

     klokuren

      45,83

    Verdere toelichting:

    Praktijksessies:

    Afwezigheden:

    Bij gewettigde afwezigheid haalt de student 0 voor de verplichte activiteit, als hij deze niet inhaalt.  De student neemt hiervoor zelf het initiatief

     

    Bij ongewettigde afwezigheid haalt de student 0 voor de verplichte activiteit.  Deze kan niet ingehaald worden.

    Bij meerdere afwezigheden contacteert de student de opleidingscoördinator voor een individuele regeling.  Indien de student dit nalaat haalt de student een A op het opleidingsonderdeel.

     


    EVALUATIE

    Eerste examenperiode

    INT2-3:
    Schriftelijk examen met kennis- , inzichts- en toepassingsvragen, zowel stellingvragen, meerkeuzevragen als openvragen kunnen aan bod komen. 

    • De praktische oefening wordt geëvalueerd op basis van volledige en correcte voorbereiding in het labschrift, permanente evaluatie en verslag. Op de INT2-3 komen ook aspecten uit het practicum aan bod.

    Schriftelijk examen met kennis- , inzichts- en toepassingsvragen, zowel stellingvragen, meerkeuzevragen als openvragen kunnen aan bod komen.
    - dit cijfer wordt (in consensus) toegekend door de lectorengroep van het opleidingsonderdeel op basis van de op de verschillende componenten verworven punten
    - het aantal punten is in principe het gewogen gemiddelde van de verschillende vakdisciplines waarbij de uren sbu als wegingscoëfficiënten gebruikt worden maar kan aangepast worden volgens volgende criteria:
       - niet voldoen aan de vooropgestelde leerdoelen
       - afwezigheid tijdens de verplichte praktijksessies, werkcolleges en oefeningenlessen
       - niet uitvoeren van individuele taken
       - niet voldoen aan vooropgestelde gedragsindicatoren van de beoordeelde kerncompetenties


    tijd voor examinering
    uren
    1

    %
     
     04,17

    Tweede examenperiode

    Enkel de INT2-3 kan herhaald worden. De punten behaald op het practicum in 1ste zit worden meegenomen naar 2de zit.

    Schriftelijk examen met kennis- , inzichts- en toepassingsvragen, zowel stellingvragen, meerkeuzevragen als openvragen kunnen aan bod komen.
    - dit cijfer wordt (in consensus) toegekend door de lectorengroep van het opleidingsonderdeel op basis van de op de verschillende componenten verworven punten
    - het aantal punten is in principe het gewogen gemiddelde van de verschillende vakdisciplines waarbij de uren sbu als wegingscoëfficiënten gebruikt worden maar kan aangepast worden volgens volgende criteria:
       - niet voldoen aan de vooropgestelde leerdoelen
       - afwezigheid tijdens de verplichte praktijksessies, werkcolleges en oefeningenlessen
       - niet uitvoeren van individuele taken
       - niet voldoen aan vooropgestelde gedragsindicatoren van de beoordeelde kerncompetenties