1 Voedings- en dieetkunde - 1VD - Onderdelen - Maten en gewichten    Component behoort tot O.O.: Methoden en onderzoek 1 Afstudeerrichting: VD:Voedings- en dieetkunde Code: 10129 Academiejaar: 2010-2011 Type: kernondersteunend Niveau: inleidend Programmajaar: 1 Periode binnen het modeltraject: Periode 1 Aantal studiepunten: nvt Wegingscoëfficient: 23 Totaal aantal contacturen: 20 Totaal studietijd: 29,9 Deeltijds programma: deel 1 Vrijstelling of overdracht: niet mogelijk Onderwijstaal: Nederlands Lector(en): Nachtegaele Hubert Vanherle Koen   KORTE OMSCHRIJVING Een vraag waarmee een voedingsdeskundige en diëtist regelmatig geconfronteerd wordt is “hoeveel is ‘hoeveel’?”.  Dit is zowel bij een voedingsanamnese (hoeveel groente eet u?) als in de keuken (een mespuntje boter toevoegen staat voor exact hoeveel bereidingsvet om een voedingswaarde-etiket van dit recept op te stellen?). Tijdens deze praktijksessies zoeken we met eenvoudige experimenten (massa- en volumebepalingen) naar de invulling van dit begrip met aandacht voor correct gebruik van eenheden, leren inschatten van hoeveelheden, leren inschatten van mogelijke fouten. De cursus statistiek is een belangrijk hulpmiddel bij de berekeningen en de verslaggeving van de experimenten. COMPETENTIEGERICHTE LEERDOELEN  Dit opleidingsonderdeel draagt in het bijzonder bij tot het realiseren van volgende opleidingsdoelen (eindtermen) Algemene competenties VD104 Heeft een kritische houding en stelt daardoor onderzoekende vragen. VD107 Zet theorie en nieuwe inzichten om in praktijkvoorbeelden. VD116 Toont inzet bij het realiseren van plannen en projecten. VD123 Toont betrokkenheid. Algemene beroepsgerichte competenties VD237 Analyseert een problematiek vanuit relevante gegevens. VD238 Kijkt kritisch naar beschikbare gegevens. VD239 Geeft aan welke informatie ontbreekt en gaat ernaar op zoek. VD243 Laat zich niet leiden door veronderstellingen en vooroordelen - baseert zich op feiten. VD244 Integreert de gegevens tot samenhangende conclusies. VD246 Toont zich resultaatgericht. VD248 Bereidt taken systematisch voor. VD251 Maakt duidelijke afspraken en komt ze inhoudelijk na. VD256 Verwerkt gegevens correct. Beroepsspecifieke competenties SPECIFIEKE DOELSTELLINGEN 1. gebruikt correcte eenheden gebruiken voor maten en gewichten 2. rekent met deze eenheden 3. schat de mogelijke fouten bij een opgegeven portiegrootte in 4. ziet het nut van de handleiding ‘maten en gewichten’ in en gebruikt deze vanaf nu spontaan en correct bij andere toepassingen 5. verwerkt meetresultaten statistisch met excel 6. stelt een kort verslag van een experiment op 7. kent een eerste reeks van 20 elementaire maten en gewichten uit het hoofd. 8. kent meer specifiek volgende begrippen - ivm massa: bepaling (balansen), eenheden, validatie (bias, juistheid, herhaalbaarheid, reproduceerbaarheid) - ivm ‘maten en gewichten’: basismaten, eetbaar deel, slinkfactor, verschijningsvorm, verpakking (bruto, netto en g e) - ivm volume: de bepaling, eenheden, verschil met massa - ivm dichtheid: de definitie, eenheid, de bepaling (hydrostatische weging) - ivm portiegrootte: bepaling normale portie en de problematiek van het inschatten van deze grootte bij een voedingsanamnese en de mogelijke fouten (intra- en inter-individuele afwijkingen); gebruik van een fotoboek voor portiegroottes LEERINHOUDEN begrippen massa-volume-dichtheid (meten en eenheden) keukeneenheden (objectieve en subjectieve, experimenteel bepalen van spreiding intra en inter) lezen verpakkingen experimentele controle van begrippen uit ‘maten en gewichten’ (eetbaar deel, slinkfactor,basismaten) omrekenen van eenheden validatie van een weegschaal (juistheid en precisie) inschatten van volumes, massa’s en porties experimenteel vastleggen van een ‘normale portiegrootte’ mogelijke inschattingsfouten bij portiegroottes (intra en inter) bepalen statistische verwerking van meetresultaten  opstellen, uitvoeren en uitschrijven van een experiment 'studie van inschattingsfouten bij portiegrootte' ; gebruik van een fotoboek om portiegroottes in te schatten STUDIEMATERIAAL nota’s ‘maten en gewichten’ – auteur: Veerle Van Vlaslaer - Plantijn Hogeschool Plantijn Kennislijn opleiding VD: lijst met elementaire maten en gewichten (Plantijn) – kolom 1 Plantijn Richtlijn VD: o.a. afrondingen, grafieken,... hoofdstukken 1-2 van de cursus ‘methoden en onderzoek’ (Veerle Van Vlaslaer) formuleboekje ‘methoden en onderzoek’ e-campus-map ‘methoden en onderzoek’ Belgische voedingsmiddelentabel Nubel (ISBN 9789074362009), 2009  ‘maten en gewichten’ – handleiding voor gestandaardiseerde kwantificering van voedingsmiddelen in België - 2005 Receptenleer – van Eden e.al. (ISBN 9055741485) – pagina 4-6 - 2001 Ruokien annoskuvakirja (Fins fotoboek), National Public Health Institute (KTL - Finland) (ISBN 9517406169) (exemplaren in het lab of bib beschikbaar) artikel uit 'Journal of Human Nutrition and Dietetics' of 'EJCN' een rekenmachine een door de student mee te brengen digitale keukenweegschaal (aflezing tot 1g) WERKVORMEN Soort werkvorm uren   % hoor- en werkcolleges: 0  lesuren   00,00 practicum en oefeningen: 12  lesuren   37,50 vormen van groepsleren: 8  lesuren   25,00 studietijd buiten contacturen: 12  klokuren   37,50 Verdere toelichting: Praktijksessies: de studenten voeren individueel, in duo of in projectgroep de in de nota's opgegeven experimenten en oefeningen uit onder begeleiding van de lector. Groepsleren: opzetten, uitvoeren en verwerken van het experiment 'inschattingsfouten bij portiegrootte' en de statistische verwerking (Excel) van de uitgevoerde experimenten. Andere begeleidingsmomenten: vraagstelling (individueel en per projectgroep) en feedback door lector (e-mail). Feedback wordt via een globaal feedback-document gegeven.  De student/groep moet steeds bij opdrachten rekening houden met eerder gegeven feedback van de vaklectoren. EVALUATIE Eerste examenperiode ± 25% van de punten van de component ‘maten en gewichten’: INT1-2 als kennistoets (begrip van de uitgevoerde experimenten en de bijhorende gegevensanalyse, interpretatie van de resultaten worden integratief getoetst); het ‘kunnen gebruiken’ van Nubel en ‘maten en gewichten’ wordt in andere opleidingsonderdelen getoetst permanente evaluatie van de labactiviteiten (±25% van de punten van de component ‘maten en gewichten’) evaluatiecriteria: aanwezigheid, attitude, voorbereiding van het practicum, mee te brengen materiaal, correcte uitvoering van de experimenten evaluatie van de opdracht in projectgroep 'inschattingsfouten bij portiegrootte' (±25% van de punten van de ‘component maten en gewichten’) per projectgroep indienen van het wetenschappelijk artikel in digitale vorm (Worddocument en Exceldocument met meetresultaten) evaluatiecriteria: voorbereiding, opzet en uitvoering van het experiment het artikel met discussie (kritische reflectie van de groep over het uitgevoerde experiment) evaluatie van de verslagen (±25% van de punten van de component ‘maten en gewichten’): per projectgroep indienen van een ingevuld exemplaar nota's van sessie 1 en sessie 2 digitale versies van de verwerkte resultaten van sessie 1 en sessie 2 (Excelbladen met formules en grafieken) evaluatiecriteria: volledigheid van het ingevulde exemplaar zowel controle van statistische berekeningen, formules Excel en antwoorden op de vragen als van de correctheid van de uitgevoerde metingen Afwezigheden: Bij gewettigde afwezigheid voor "maten en gewichten" haalt de student 0 voor de verplichte activiteit, als hij deze niet inhaalt.  De student neemt hiervoor zelf het initiatief   Bij ongewettigde afwezigheid haalt de student 0 voor de verplichte activiteit.  Deze kan niet ingehaald worden. Bij meerdere afwezigheden contacteert de student de opleidingscoördinator voor een individuele regeling.  Indien de student dit nalaat haalt de student een A op het opleidingsonderdeel.   Berekening van de ‘cijfers’ voor elk opleidingsonderdeel   - dit cijfer wordt (in consensus) toegekend door de lectorengroep van het opleidingsonderdeel op basis van de op de verschillende componenten verworven punten - het aantal punten is in principe het gewogen gemiddelde van de verschillende vakdisciplines waarbij de uren sbu als wegingscoëfficiënten gebruikt worden maar kan aangepast worden volgens volgende criteria:    - niet voldoen aan de vooropgestelde leerdoelen    - afwezigheid tijdens de verplichte praktijksessies, werkcolleges en oefeningenlessen    - niet uitvoeren van individuele taken    - niet voldoen aan vooropgestelde gedragsindicatoren van de beoordeelde kerncompetenties tijd voor examinering uren 0 %    00,00 Tweede examenperiode INT1-2 wordt hernomen, de jaarpunten blijven behouden. Berekening van de ‘cijfers’ voor elk opleidingsonderdeel: zie eerste zittijd.